Zgodnie z art. 148¹ § 1 Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. W okresie tego zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia.
Wyjaśnienia ZUS: „Siła wyższa” – zasady uzupełnienia wynagrodzenia pracownika
W marcu Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował wyjaśnienia dotyczące tego, jak ustalać podstawę wymiaru zasiłku pracownikowi, który korzystał ze zwolnienia z powodu działania siły wyższej. W ostatnim czasie ZUS zmienił swoje wcześniejsze stanowisko w tej sprawie. Z dotychczasowych stanowisk ZUS wynikało bowiem, że w przypadku pracownika, który korzystał ze zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin z powodu działania siły wyższej podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowiło wynagrodzenie pracownika w kwocie faktycznie wypłaconej bez uzupełniania. ZUS 20 marca na swoich stronach internetowych opublikował najnowsze wyjaśnienia w tej sprawie.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku pracownikowi, który korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 kp należy przyjąć stałe miesięczne wynagrodzenie pracownika wynikające z umowy.
Jeżeli natomiast:
- zamiast stałego wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę,
- poza stałym wynagrodzeniem wynikającym z umowy o pracę
pracownikowi przysługują zmienne składniki wynagrodzenia, należy je przyjąć po uzupełnieniu, według zasady opisanej w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej oraz w punkcie 286 Komentarza do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – wybrane zagadnienia.
Oznacza to, że wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień.
Przeczytaj także:
Korzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej i z urlopu okolicznościowego – w jaki sposób wpływa na trzynastkę
Zwolnienie lekarskie w trakcie zwolnienia z powodu siły wyższej – jak postępować
Dodatek stażowy wypłacany za okres zwolnienia z powodu siły wyższej oraz urlopu opiekuńczego – co ze składkami ZUS
Obejrzyj wideo poradę:
Wideo porada: Zwolnienie z powodu siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych
Pobierz wzór
Wniosek o udzielenie zwolnienia od pracy z powodu siły wyższej
Urlop z powodu siły wyższej: Pracownik otrzymuje stałe miesięczne wynagrodzenie
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 8 000 zł. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia).
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy przyjąć w stałej miesięcznej wysokości wynikającej z umowy o pracę, po pomniejszeniu o 13,71% tego wynagrodzenia (8 000 – 13,71% = 6 903,2 zł.).
Urlop z powodu siły wyższej: Pracownik otrzymuje wynagrodzenie zmienne
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennych/ godzinowym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku, pracownik ten korzystał z dwudniowego zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia). W miesiącu tym pracownik faktycznie przepracował 20 dni i osiągnął wynagrodzenie w wysokości 8 900 zł.
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób:
- 8 900 zł : 20 = 445 zł – wynagrodzenie za przepracowanie pełnego dnia
- 445 zł x 22 = 9 790 zł – uzupełnione wynagrodzenie za miesiąc sierpień
- 9 790 zł – 2 x (445 – 50%) = 9 345 zł – uzupełnione wynagrodzenie za miesiąc sierpień po odjęciu 50% za 2 dni zwolnienia z pracy tytułem działania siły wyższej.
Urlop z powodu siły wyższej na godziny
ZUS wskazuje w swoich najnowszych wyjaśnieniach, że aby móc uzupełnić wynagrodzenie zmienne pracownika korzystającego ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych przez kilka godzin dziennie, należy każdorazowo ustalić stawkę godzinową pracownika. Wyliczamy ją, dzieląc sumę zmiennych składników wynagrodzenia wypłaconych w miesiącu/kwartalnie, w którym wystąpiła nieobecność w pracy, przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych w tym miesiącu/kwartale przez pracownika.
Ustaloną w ten sposób stawkę godzinową mnożymy ją przez liczbę godzin, w których pracownik korzystał z działania siły wyższej i następnie przez 50% (w związku ze zwolnieniem od pracy wynikającym z działania siły wyższej otrzymał on bowiem wynagrodzenie wynoszące 50%). Obliczoną w ten sposób wartość dodajemy do zmiennego wynagrodzenia pracownika osiągniętego w danym miesiącu/kwartale.
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zmiennym. Pracownik stał się niezdolny do pracy w październiku. W sierpniu, czyli jednym z miesięcy przyjmowanych do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku pracownik osiągnął wynagrodzenie w kwocie 7 830 zł i korzystał z dwóch godzin zwolnienia tytułem działania siły wyższej (zachowując prawo do 50% wynagrodzenia), przepracował zatem 174 z 176 wymaganych godzin.
Ustalając podstawę wymiaru zasiłku w miesiącu październiku, wynagrodzenie pracownika za miesiąc sierpień należy uzupełnić w następujący sposób:
- 7 830 zł : 174 = 45 zł – stawka godzinowa pracownika
- 45 zł x 2 = 90 zł
- 90 zł x 50% = 45 zł
- 7 830 zł + 45 zł = 7 875 zł – uzupełnione wynagrodzenie za sierpień.
Dni, w których pracownik korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 kp przez kilka godzin należy uznać za dni przepracowane przez pracownika i w taki sposób płatnik składek powinien wykazać je w przedkładanym do ZUS zaświadczeniu.
Źródło: www.zus.pl
Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 2780).
Ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2023 r. poz. 1465).
Podobne artykuły
Zobacz również
Aktualny numer Pokaż listę wydań »
Nr 239 Listopad 2024 r.
Kategorie
Sytuacja #FUS jest stabilna. Poziom pokrycia bieżących wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych w 2⃣0⃣2⃣3⃣ roku osiągnął 83,6 proc.
— ZUS (@zus_pl) April 16, 2024
Więcej #daneZUS w przygotowanym przez #ZUS Podsumowaniu sytuacji finansowej #FUS w 2023 rokuhttps://t.co/xbA6A38ino pic.twitter.com/xmVXVHR8ae